โรคดื้อต่อต้าน เป็นโรคที่เด็กแสดงพฤติกรรมไม่เหมาะสมต่อผู้ดูแลอย่างผู้ปกครอง หรือครู อย่างการต่อต้าน ท้าทาย ขัดขืน และไม่ฟังคำสั่ง ซึ่งอาจเกิดจากปัจจัยทางพันธุกรรม ระบบประสาท หรือสภาพแวดล้อม อาการที่พบนั้นมักก่อให้เกิดปัญหาภายในครอบครัวและสังคมรอบข้าง โดยอาการต่าง ๆ อาจเริ่มแสดงให้เห็นเมื่อเด็กมีอายุ 6-8 ปี และมักพบในเด็กชายมากกว่าเด็กหญิง อัตราการพบ ODD ในวัยรุ่นอยู่ที่ 2-16 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้กับวัยรุ่นชายและหญิงในจำนวนเท่า ๆ กัน อย่างไรก็ตาม โรคดื้อต่อต้านไม่ได้พบแค่ในเด็กหรือวัยรุ่นเท่านั้น แต่ยังพบได้ในผู้ใหญ่ด้วย ส่วนการรักษามักเน้นไปที่การปรับเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรม ทั้งกับตัวเด็กและผู้ปกครองของเด็กด้วย อาการหรือพฤติกรรมของ ODD มักวินิจฉัยโดยอ้างอิงจากคู่มือวินิจฉัยและสถิติสำหรับความผิดปกติทางจิต The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DMS-5) ที่จัดพิมพ์โดยสมาคมจิตเวชศาสตร์อเมริกา ภายในหนังสือคู่มือนี้มีการแบ่งพฤติกรรมของ ODD ไว้เป็นหมวดหมู่ ซึ่งหากเด็กมีพฤติกรรมตรงกับเกณฑ์ต่อไปนี้ตั้งแต่ 6 เดือนขึ้นไป อาจถูกจัดว่าเป็นโรคดื้อต่อต้าน
อารมณ์รุนแรงและเปลี่ยนแปลงง่าย
อารมณ์เสีย โมโห อาจเกิดขึ้นบ่อยครั้ง เมื่อถูกผู้อื่นรบกวนจะรู้สึกหงุดหงิดหรือรำคาญได้ง่ายกว่าเด็กทั่วไป นอกจากนี้ อาจระเบิด โมโห หรือไม่พอใจได้ง่ายดอารมณ์เมื่อโกรธหรือไม่พอใจมาก ๆ
มีพฤติกรรมต่อต้าน
มักเถียงผู้ใหญ่หรือผู้ปกครองอย่างรุนแรงและไม่ลดละ จงใจที่จะก่อกวนหรือสร้างความรำคาญให้กับผู้อื่น ไม่ทำตามกฎข้อบังคับ ไม่รับฟังหรือยอมทำตามคำขอหรือคำสั่งจากผู้อื่น รวมทั้งไม่ยอมรับผิดและโทษคนอื่นในความผิดที่ตนเองทำ
เจตนาร้าย
มีการสบถหรือพูดคำหยาบคายเมื่อรู้สึกไม่พอใจ หากรู้สึกโกรธใครมาก ๆ มักจะหาทางแก้แค้น ตอบโต้ หรือกลั่นแกล้งอีกฝ่าย และเกิดขึ้นมากกว่า 2 ครั้งในระยะเวลา 6 เดือน
ส่วนพฤติกรรมของผู้ที่เป็น ODD ในผู้ใหญ่นั้น อาจมีลักษณะคล้ายกันกับเด็ก เพียงแต่เปลี่ยนไปในคนละรูปแบบหรือบริบท อย่างในเด็กอาจมีการต่อต้านไม่ใส่ใจในคำสั่งของผู้ปกครอง แต่ในผู้ใหญ่อาจเป็นการต่อต้านหรือเพิกเฉยในคำสั่งของหัวหน้าหรือผู้ดูแลงาน มักรู้สึกโกรธ เกิดความเข้าใจผิด หรือไม่ชอบในสิ่งต่าง ๆ รอบตัว ไม่ยอมรับผิดหรือฟังความเห็นจากผู้อื่น และอาจโทษผู้อื่นในความผิดของตนเองด้วย
นอกจากการแสดงพฤติกรรมข้างต้นแล้ว ผู้ที่ป่วยเป็นโรค ODD อาจมีอาการทางอารมณ์อื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น อารมณ์แปรปรวน รู้สึกท้อแท้ และไม่มั่นใจในตนเอง เป็นต้น รวมทั้งอาจมีพฤติกรรมการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์หรือใช้สารเสพติดด้วย
สาเหตุของ ODD
ในปัจจุบันยังไม่พบสาเหตุหลักในการเกิด ODD อย่างแน่ชัด แต่มี แนวคิดที่ว่า "โรคดื้อต่อต้าน "อาจเกิดจากปัจจัยเสี่ยงหลายปัจจัยประกอบกัน ดังนี้
ปัจจัยทางร่างกาย มีการศึกษาที่ได้กล่าวว่าโรคดื้อต่อต้านนั้น อาจเป็นส่วนหนึ่งของภาวะพฤติกรรมบกพร่องที่เกิดจากสารสื่อประสาทและเซลล์ประสาททำงานผิดปกติ รวมถึงสารเคมีในสมองที่อยู่ในภาวะไม่สมดุล ซึ่งอาจเป็นผลกระทบจากการที่สมองได้รับบาดเจ็บหรือเกิดความบกพร่องบางอย่าง นอกจากนี้ เด็กและวัยรุ่นที่เป็น ODD อาจมีความผิดปกติทางจิตอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น เป็นโรคสมาธิสั้น ภาวะบกพร่องทางการเรียนรู้ โรควิตกกังวล และภาวะซึมเศร้า เป็นต้น โดยความผิดปกติเหล่านี้อาจมีผลต่อการแสดงพฤติกรรมทางลบอีกด้วย
ปัจจัยทางพันธุกรรม ODD นั้นอาจเกิดจากการถ่ายทอดความผิดปกติทางพันธุกรรมจากคนในครอบครัวที่เคยมีประวัติเกี่ยวกับความผิดปกติทางจิต เช่น โรควิตกกังวล ภาวะความผิดปกติทางบุคลิกภาพ และภาวะความผิดปกติทางอารมณ์ เป็นต้น
ปัจจัยแวดล้อมปัญหาหรือพฤติกรรมในครอบครัวอาจเป็นสาเหตุของโรคนี้ได้ เช่น ครอบครัวมีฐานะยากจน ผู้ปกครองละเลยไม่ใส่ใจดูแลลูก เด็กขาดการอบรมเลี้ยงดูอย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ การขาดแบบอย่างที่ดีในการใช้ชีวิต การเลียนแบบพฤติกรรมที่ไม่ดี พ่อและแม่หย่าร้างกัน ความรุนแรงในครอบครัว คนในครอบครัวมีภาวะความผิดปกติทางจิต และการใช้แอลกอฮอล์หรือสารเสพติดของคนในครอบครัว เป็นต้น
ปัจจัยอื่น ๆ อาจมีปัจจัยอื่นที่อาจเป็นสาเหตุของ ODD ได้ เช่น การเผชิญความเครียด การถูกล่วงละเมิดทางเพศ การถูกทำร้ายร่างกาย การย้ายบ้านหรือย้ายโรงเรียนบ่อยครั้ง เป็นต้น
การวินิจฉัย ODD
ในเบื้องต้น ผู้ปกครองควรสังเกตพฤติกรรมของเด็กจากแนวทางในคู่มือวินิจฉัยและสถิติสำหรับความผิดปกติทางจิต โดยสังเกตว่าเด็กมีอาการจากกลุ่มพฤติกรรมใดก็ตามเป็นจำนวน 4 อาการ และ 1 ในพฤติกรรมนั้นเด็กได้แสดงออกกับบุคคลที่ไม่ใช่ญาติหรือมีความใกล้ชิดแต่อย่างใด รวมทั้งสังเกตความถี่ในการเกิดพฤติกรรมและระดับความรุนแรงที่เกิดขึ้นในช่วงระยะเวลา 6 เดือน นอกจากนั้น ควรสังเกตสถานการณ์รอบตัวเด็กด้วย โดยสังเกตว่าเด็กเข้าสังคมหรือมีความสัมพันธ์กับคนรอบตัวลดลงหรือไม่ และหากมีสัญญาณของ ODD เกิดขึ้น ควรพาเด็กไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องต่อไป
เมื่อไปพบแพทย์ แพทย์จะสอบถามถึงลักษณะพฤติกรรม ความถี่ในการเกิดพฤติกรรม และความรุนแรงของอาการ จากนั้นอาจตรวจร่างกายและตรวจเลือดเพื่อหาสาเหตุที่อาจทำให้เกิดอาการของโรคนี้ได้ เช่น โรคสมาธิสั้น ภาวะซึมเศร้า โรคจิต โรคไบโพล่าร์ รวมทั้งการใช้ยาหรือสารเสพติด เป็นต้น นอกจากนี้ แพทย์อาจตรวจหาความผิดปกติอื่น ๆ ที่มักเกิดขึ้นพร้อมกับ ODD ด้วย อย่างภาวะบกพร่องทางการเรียนรู้หรือภาวะความผิดปกติทางการสื่อสาร
ทั้งนี้ หากไม่สามารถหาสาเหตุทางร่างกายได้ แพทย์อาจส่งตัวผู้ป่วยไปพบจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาเด็กและวัยรุ่น เพื่อสังเกตความคิดและพฤติกรรมด้วยการสัมภาษณ์หรือการใช้แบบประเมินสำหรับวิเคราะห์อาการผิดปกติทางจิตในเด็ก หลังจากนั้นแพทย์จะวินิจฉัยจากรายงานของจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยาร่วมกับประวัติการรักษาของเด็ก โดยอ้างอิงจากคู่มือวินิจฉัยและสถิติสำหรับความผิดปกติทางจิต
ภาวะแทรกซ้อนของ ODD
ด้วยทักษะทางสังคมที่ต่ำ ความก้าวร้าว และพฤติกรรมที่มักสร้างความรำคาญใจแก่ผู้อื่น อาจทำให้เด็กที่เป็น ODD ถูกปฏิเสธหรือไม่ได้รับการยอมรับจากเพื่อนร่วมชั้นหรือเด็กในวัยเดียวกัน โดยโรคดื้อต่อต้านอาจนำไปสู่การเกิดภาวะแทรกซ้อนและปัญหาต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
ปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยหรือการศึกษาใดที่ยืนยันถึงวิธีการที่ช่วยป้องกันโรคนี้ได้อย่างแน่นอน แต่หากพ่อแม่หรือผู้ปกครองสังเกตเห็นเด็กมีอาการหรือสัญญาณของ ODD ควรรีบพาบุตรหลานไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจ เนื่องจากการรักษาโรคดื้อต่อต้านตั้งแต่เริ่มแรกนั้นอาจช่วยลดความรุนแรงของอาการและควบคุมอาการไม่ให้รุนแรงขึ้น อีกทั้งยังป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดพฤติกรรมทางลบในรูปแบบอื่น ๆ ด้วย
อย่างไรก็ตาม หากเด็กป่วยด้วยโรคนี้ ผู้ปกครองควรใส่ใจดูแลเด็กและให้หลีกเลี่ยงสถานการณ์ต่าง ๆ ที่จะทำให้อาการของโรค ODD รุนแรงขึ้น เช่น การเกิดความรุนแรงในครอบครัว การด่าทอ การใช้สารเสพติด เป็นต้น และควรสร้างสภาพแวดล้อมของครอบครัวให้เต็มไปด้วยความรัก ความอบอุ่น การดูแลเอาใจใส่ รวมทั้งคอยให้คำแนะนำอย่างเป็นเหตุเป็นผล ฝึกวินัยและความรับผิดชอบให้เด็กอย่างเหมาะสมสม่ำเสมอด้วย
ขอขอบคุณข้อมูลดีๆและรูปภาพจากPOBPAD
ด้วยความหวังดี ห่วงใยKaialertida4289ศูนย์ดูแลสมองสมาธิสั้น
https://www.youtube.com/watch?v=lzVHeXDrl9I
สนับสนุนโดยอเลไทด์ วิตามินบำรุงฟื้นฟูสมองสมาธิสั้น
สั่งสินค้าโทร 090-2463916 090-2463916
http://kaialertide4289.lnwshop.com/b/13
https://www.youtube.com/watch?v=lzVHeXDrl9I
คลิ้กเพิ่มเติมข้อมูล
https://lin.ee/J6z15Z6


| หน้าที่เข้าชม | 1,562 ครั้ง |
| ผู้ชมทั้งหมด | 1,379 ครั้ง |
| เปิดร้าน | 26 ก.ย. 2561 |
| ร้านค้าอัพเดท | 11 ต.ค. 2568 |